Bu kapsamda düzenlenen Programlarda Vali Mustafa Masatlı’nın yanı sıra, Amasya Milletvekilleri M. Levent Karahocagil ile Mustafa Tuncer, Garnizon Komutanı Alb. Mehmet Atlı, Amasya Belediye Başkanı Mehmet Sarı, il protokolü, siyasi partilerin yöneticileri ve vatandaşlar yer aldı.
Etkinlikler kapsamında ilk olarak Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 12 Haziran 1919’da Amasya’ya gelişinde halk tarafından karşılandığı Cülustepe’de o tarihi an tiyatro oyuncuları tarafından tekrar canlandırıldı. Daha sonra şehrimizin ana arterlerinde gerçekleşen kortej geçişinde Valimiz Mustafa Masatlı, Garnizon Komutanımız ve Belediye Başkanımız ile birlikte halkımızı selamlayarak, Amasyalıların onur gününü kutladı.
Yavuz Selim Meydanındaki Resmi Açılış Töreninde ise Valilik, Garnizon Komutanlığı ve Belediye Başkanlığı çelenkleri Atatürk Anıtına sunularak, saygı duruşunda bulunuldu ve ardından İstiklal Marşımız okunarak, Valilik Özel Defteri imzalandı.
Amasya Belediye Başkanı Mehmet Sarı’nın duygu ve düşüncelerini ifade etmesinin ardından protokol üyeleri ve halkımıza hitap eden Valimiz Mustafa Masatlı şunları söyledi: “Tarihin tanık olduğu en büyük felaketlerden olan, 1. Dünya Savaşı sonunda mağlup devletler tarafında yer alan Osmanlı İmparatorluğu’nun 30 Ekim 1918’de imzalamak durumunda kaldığı Mondros Ateşkes Antlaşmasının çeşitli maddelerinin ihlali gerekçesiyle; önceden hazırladıkları Osmanlı topraklarını paylaşma planlarını uygulamaya koyan İtilaf Devletleri, yurdumuzu yer yer işgale başlamışlardı.
Memleketin işgallerle parçalanmaya başladığı bir ortamda, tek kurtuluş yolunun Anadolu’da başlayacak milli bir mücadele hareketinde olduğunu bilen Mustafa Kemal, millet egemenliğine dayalı tam bağımsız bir devlet kurmanın zamanının geldiğine inanıyordu. Bu düşüncelerle 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basan Gazi, 12 Haziran 1919’da halkın büyük bir coşkuyla ve sevgi gösterileriyle karşıladığı Amasya’ya gelmiştir. 14 Haziran’da ise Mustafa Kemal Paşa’nın isteği ile Amasya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulmuştu.
Manda ve himaye söylentilerinin devletin en yetkili ağızlarından bile en muteber çare olarak ifade edildiği bir ortamda, bizzat kendisinin Amasya’mızda kaleme alarak imzaladığı, Amasya Tamiminde geçen ‘Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.’ ifadesi, Mustafa Kemal’in Türk Milletine duyduğu güvenin ve hürriyete olan inancının apaçık işareti, var olmak ile yok olmak arasında tercihe zorlanmış bir milletin akıllara durgunluk veren kurtuluş mücadelesinin bir özetiydi.
22 Haziran 1919’da yayımlanan Amasya Tamimi’nde; vatanın bütünlüğünün, milletin bağımsızlığının tehlikede olduğu vurgulanarak, milletin ahvalini göz önünde tutmak ve haklarını dile getirip, bütün dünyaya duyurmak için her türlü etkiden ve denetimden uzak, milli bir kurulun varlığının çok gerekli olduğu belirtilmiş ve Sivas’ta bir kongrenin tez elden toplanması kararlaştırılmıştır.
Amasya Tamimi, aynı zamanda Kuvay-i Milliye hareketinin yurt geneline yayılmasını sağlayan çalışmaların başlangıcı ve milli egemenliğe dayalı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin doğum belgesidir.
Mustafa Kemal, Amasya’da kaldığı süre içerisinde; Samsun ve Amasya’dan başlayarak, Erzurum ve Sivas Kongreleri ile yurt geneline yayılan Kuvay-i Milliye hareketinin ve kurtuluş mücadelesinin plan ve programlarını yapmış, bu çerçevede Türkiye Cumhuriyeti’nin doğum belgesi olarak kabul edilen Amasya Tamimini yayımlayarak yurt genelindeki bütün vatandaşlarımızın işgalcilerle mücadelesinde olağanüstü bir heves ve heyecan kazanmasını sağlamıştır.
Mustafa Kemal Paşa’nın milli mücadele hareketini halka mal ettiği yer Amasya; bunun kararı ise Amasya Tamimi’dir. Ulusal kurtuluşa, TBMM’ nin kurulmasına ve cumhuriyetin ilanına giden yolun başlangıç noktası da yine Amasya Tamimidir.
Amasya, bu yönüyle Atamızın da dediği gibi “İnkılap ve Cumhuriyet tarihinde daima ehemmiyetini muhafaza edecek bir mevkii ihraz eylemiştir.” Bu önemli tarihi olaya ev sahipliği yapmak bizleri ayrıca gururlandırmaktadır.
Bu tarihi günün yıldönümünde, ülkemizin kurtuluşu için mücadele etmiş başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, silah arkadaşlarını, şehitlerimizi ve gazilerimizi saygıyla yâd ediyorum. Onların bizlere emanet ettiği Ülkemizi dünya devletleri arasında hak ettiği noktaya ulaştırabilmek, onlara olan vefa borcumuzdur.
Bu kapsamda bizlere ve gelecek nesillere düşen görev, geçmişimizden ve geleneklerimizden kopmadan, güçlü ve kararlı adımlarla teknolojide, sanayide, bilimde, sanatta, edebiyatta, sporda ve her alanda azimle çalışmak ve ecdadımıza layık bireyler olduğumuzu ispatlamaktır.
Türkiye Cumhuriyetimiz bu yolda büyük mesafeler kat etmiştir. Ülkemiz yaşanan bölgesel ve küresel ekonomik krizlere, tüm dünyayı sarsan salgın hastalığa rağmen dünyanın 17’nci büyük ekonomisidir. Her alanda büyük bir değişim ve dönüşüm geçiren Ülkemiz, Sayın Cumhurbaşkanımızın Ülkemize çizdiği 2023, 2053 ve 2071 hedeflerine emin adımlarla ilerlemektedir.
Ülkemizin bu şahlanışına karşı, tarih boyunca olduğu gibi bugün de, içerden ve dışardan huzurumuza kast eden, güvenliğimizi tehdit eden, devletimizi yıkmaya çalışan, milli iradeyi akamete uğratmak isteyen şer odakları faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu hainlerin tüm çabalarına rağmen güçlü Devletimiz milletimizle ele ele vererek, bu oyunları bozmaktadır.
Buradan bir kez daha ifade ediyorum ki, bu alçaklar, bu hainler, bu şer odakları hiçbir suretle atalarımızın bizlere emanet ettiği bu aziz vatanı bölemeyecekler ve Türkiye Cumhuriyetinin kudreti karşısında diz çökeceklerdir. Bu duygu ve düşüncelerle Cumhuriyetimizin Banisi Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Amasya’ya teşriflerinin 102. Yıldönümünde tüm Amasyalıların onur gününü kutluyor, saygılar sunuyorum.”
Valimiz Mustafa Masatlı’nın hitabından sonra Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 12 Haziran 1919’da Amasya’ya geliş süreci ve Amasya halkının Gazi’ye verdiği desteği hatırlatan bir tiyatro gösterisi sahnelendi. Halkımızın büyük beğenisini kazanan tiyatro gösterisinden sonra Resmi Açılış Töreni Samsun Sahra Sıhhiye Okulu Komutanlığı Askeri Bandosunun marş dinletisi ile sona erdi.
